ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
Περισσότεροι από 100.500 εργαζόμενοι, με διάφορες μορφές απασχόλησης, έχασαν τη δουλειά τους στο εμπόριο τον τελευταίο χρόνο, ενώ τουλάχιστον ένας στους πέντε μικρέμπορους εκτιμά ότι θα αναγκαστεί να βάλει λουκέτο στο μαγαζί του μέχρι το τέλος του χρόνου.Τα παραπάνω στοιχεία, που αποτυπώνουν ανάγλυφα τη δεινή πραγματικότητα που διαμορφώνει η αγριότητα της οικονομικής κρίσης και της φιλομονοπωλιακής πολιτικής για την αντιμετώπισή της και προδιαγράφουν με μελανά χρώματα τα όσα πρόκειται να ακολουθήσουν, προκύπτουν από την Ετήσια Εκθεση Ελληνικού Εμπορίου της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ), συνοπτικά συμπεράσματα της οποίας δόθηκαν στη δημοσιότητα.
Πιο αναλυτικά, οι συντάκτες που επεξεργάστηκαν τα σχετικά στοιχεία διαπίστωσαν ότι:
Το βάθεμα της καπιταλιστικής κρίσης και των επιπτώσεών της στην αγορά είναι σημαντικό «και μάλιστα ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιχείρησης», το οποίο σε ένα βαθμό αποτυπώνει από τη μια το μαζικό κλείσιμο μικρών επιχειρήσεων, αλλά και τις έντονες διαδικασίες ανακατανομής της πίτας και ανάμεσα στα μονοπώλια. Η διαφορά βεβαίως των επιπτώσεων στη μία και την άλλη περίπτωση είναι χαώδης, αφού το κλείσιμο της μονάδας που κατέχει ο αυτοαπασχολούμενος ισοδυναμεί και με την προσωπική του καταστροφή, ενώ η απώλεια μερικών καταστημάτων κάποιας μεγάλης εμπορικής αλυσίδας είναι δυνατόν να μη γίνει καν αισθητή στους μεγαλομετόχους της.
Τον τελευταίο χρόνο χάθηκαν 93.500 θέσεις απασχόλησης στο εμπόριο, με αποτέλεσμα η απασχόληση στον κλάδο να πέσει κάτω από τις 700.000 θέσεις και να διαμορφώνεται στα επίπεδα του 1998. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι περισσότερες απολύσεις έγιναν στις ΑΕ και ΕΠΕ, σε αντίθεση με τα μικρά μαγαζιά που το 80% από αυτά διατήρησαν το προσωπικό τους.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν περισσότερες αντιστάσεις μέσα σε συνθήκες κρίσης, ενώ αντίθετα αυτές που πλήττονται και βρίσκονται αντιμέτωπες με το φάσμα του λουκέτου είναι οι προσωπικές και ατομικές επιχειρήσεις. Μία στις πέντε από αυτές θεωρεί πολύ πιθανό να διακόψει τη λειτουργία της μέσα στο χρόνο. Την ίδια στιγμή τα 3/5 των εμπορικών επιχειρήσεων αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
Οσον αφορά στις απολύσεις, ενδεικτικό των συνθηκών που διαμορφώνονται είναι το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων που απολύθηκαν δούλευαν με πλήρη ωράρια, ενώ παρουσιάζεται αύξηση των ελαστικών μορφών απασχόλησης. Ακόμη, οκτώ στους δέκα άντρες και έξι στις δέκα γυναίκες που έχασαν τη δουλειά τους ήταν ηλικίας κάτω από 40 χρόνων. Επιπλέον, στο σύνολο των ανθρώπων που έμειναν χωρίς δουλειά στο εμπόριο, ποσοστό της τάξης του 30% ήταν οι ίδιοι οι αυτοαπασχολούμενοι.
Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά οι ΟΕ, ΕΕ και ατομικές επιχειρήσεις δείχνουν να στρέφονται προς τα εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα, πράγμα το οποίο φαίνεται να συνδέεται με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στο να εισάγουν από ξένους προμηθευτές, ενώ αντιστρόφως ανάλογη είναι η εικόνα που παρατηρείται στις ΑΕ και ΕΠΕ.
Οι περσινές προβλέψεις των εμπόρων για το 2012 τόσο σχετικά με τις πωλήσεις όσο και με τον τζίρο αποδείχτηκε ότι απείχαν από την πραγματικότητα που εξελίχτηκε πολύ χειρότερα απ' όσο υπολόγιζαν. Περίπου 8 στις 10 επιχειρήσεις εκτιμούν ότι τα βασικά μεγέθη τους θα χειροτερέψουν στο τέλος του χρόνου σε σχέση με αυτό που πρόβλεπαν. Οι δε προβλέψεις 7 στις 10 επιχειρήσεις για το 2013 δείχνουν περαιτέρω επιδείνωση. Μέσα στο 2011 και το πρώτο μισό του 2012 έκλεισαν κατά προσέγγιση 68.000 μαγαζιά. Με βάση τις εκτιμήσεις όσων απάντησαν στα σχετικά ερωτηματολόγια, η πρόβλεψη για το 2013 είναι ότι τα αναγκαστικά κλεισίματα επιχειρήσεων θα συνεχιστούν, ωστόσο, με 20% περίπου χαμηλότερους ρυθμούς. Και αυτό, όπως εξηγούν, όχι, βεβαίως, γιατί τα πράγματα θα πάνε καλύτερα, αλλά επειδή εκ των πραγμάτων φαίνεται να αναστέλλεται η ένταση του πρώτου βίαιου κύματος λουκέτων, που έπληξε τα πιο αδύναμα μαγαζιά, και τώρα προσπαθούν με «νύχια και δόντια» να κρατήσουν τα μαγαζιά τους κάποιοι έμποροι που μπορεί να έχουν ιδιόκτητο μαγαζί, βοήθεια από μέλη της οικογένειας κ.λπ.
Πάντως, «στο κόκκινο», σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΣΕΕ, βρίσκονται τουλάχιστον 63.000 καταστήματα.